دندانپزشک به دلایلی از جمله نهفته بودن ، فک جوش بودن و یا از بین رفتن کامل دندان و باقی ماندن ریشه آن در استخوان فک ، ناچار به انجام جراحی دندان می شود . دندانپزشک ، دندان و ناحیه اطراف آن را با استفاده از بی حس کننده موضعی ، بی حس کرده سپس با یک تیغ مخصوص جراحی ، لثه ناحیه مورد نظر را کنار می زند . گاهی تمام یا قسمتی از دندان توسط استخوان پوشیده شده است که این استخوان برداشته می شود تا دندان و ریشه آن جدا و خارج می گردد و ناحیه مورد نظر شستشو داده شده و سپس بخیه زده می شود . جراحی دندان شامل هرگونه جراحی درمانی با هدف تصحیح وضعیت دندانها است .
برخی از متداولترین جراحیهای دندانی عبارتند از :
۱- جراحیهای Endodontic ( داخل دندانی )
این نوع جراحیها روی بخش زیرین یا ریشه دندان انجام میگیرد :
روت کانال : عصب کشی
Pulpotomy : بریدن بافت رگ و اعصاب از بخش تاجی دندان به منظور خشک کردن عفونت
Pulpectomy : خارج سازی رگ و اعصاب دندان برای قطع درد در هنگام انجام روت کانال
Picoectomy : در مواقعی که انجام عصب کشی برای تسکین درد کافی نباشد ، عصب مربوط به آن دندان از بالاترین بخش قطع میشود .
۲- جراحیهای Prosthodentic ( کاشت قطعات مصنوعی دندان )
تاجهای دندانی (کلاهک) : شامل روکشهای دندانی از جنسهای مختلف نظیر CMC/PMC ( سرامیک/کامپوزیتهای فلزی از جنس پرسلین ) ، طلا، و یا ترکیبی از tin/aluminum هستند . دندانی که در زیر این مواد قرار دارد ممکن است برای مطابقت با مواد فوق تراش داده شود .
روکش : پوششهای مصنوعی مانند بخش قبل هستند ، با این تفاوت که تنها بخش بالایی دندان را میپوشانند . معمولاً فقط برای موارد بیحسی استفاده میشوند.
پل : مجموعهای از دو یا چند تاج دندانی هستند که مانند یک پل برای پر کردن جای خالی یک (یا چند) دندان کشیده شده به کار میروند .
ایمپلنت : فرآیندی است که در طی آن یک بخش پایهای در داخل استخوان (فک بالا یا پایین) قرار گرفته و تا بهبودی کامل به حال خود گذاشته میشد. چند ماه بعد یک دندان مصنوعی بر روی این پایه جای میگیرد .
دندان مصنوعی : این دندانهای مصنوعی گاهی تنها از چند دندان تشکیل شدهاند که با استفاده از بستهای فلزی یا پلاستیکی به دندانهای مجاور متصل میشوند، یا به صورت یک سری کامل از دندانها هستند که با استفاده از مواد چسبنده ( یا به روشهای دیگر ) به سطح لثه یا کام میچسبند .
پروتزهای متصل به ایمپلنت : ترکیبی از دندان مصنوعی و ایمپلنت هستند. بخش پایه در استخوان کار گذاشته شده و پس از بهبودی ، قطعات فلزی بر سطح لثه قرار داده میشوند . سپس دندانهای مصنوعی بر بالای این مجموعه محکم میشوند .
جراحی دندان عقل نهفته
دندان های آسیاب چهارم که به شکل دائمی در دهان رشد می کنند را دندان عقل می نامند . این دندان ها انتهایی ترین دندان ها هستند که در دهان دیده می شود . اکثر افراد دارای چهار دندان عقل هستند اما گاها برخی دارای بیش از چهار دندان عقل هستند . در برخی افراد دندان های عقل به دلیل عدم فضای کافی برای رشد دیده نمی شوند و در زیر بافت لثه رشد می کنند که به این دندان ها دندان عقل نهفته گفته می شود .
چرا دندان عقل باید جراحی شود
اگر دندان عقل کامل در نیامده باشد یا امکان تمیز کردن کامل دندان وجود نداشته باشد مواد غذایی و باکتری ها زیر لثه در اطراف دندان تجمع کرده و منجر به تشکیل پلاک می شوند . پلاک لایه ای چسبیده به دندان است که چنانچه پاک نشود می تواند مشکلات دندانی به شرح زیر را ایجاد کند که منجر به کشیدن دندان شود :
پوسیدگی دندان : پوسیدگی دندان یا به اصطلاح کرم خوردگی دندان زمانی ایجاد می گردد که پلاک سبب خورد شدن دندان یا خوردگی آن گردد . در نتیجه سبب سوراخ شدن ، آزار و آسیب دندان می گردد.
بیماری لثه : اسید پلاک های ایجاد شده سبب بروز عفونت در لثه می گردد . به دنبال این عارضه لثه قرمز ، ملتهب و دردناک می شود . عفونت لثه می تواند سبب آسیب به لثه و دندان های اطراف گردد .
سلولیت : سلولیت یا عفونت بافت نوعی عفونت باکتریایی می باشد که بر اثر دندان عقل نهفته در گلو ، گونه یا زبان ایجاد می گردد .